De vraag die je elke interim manager zou moeten stellen

Een van de belangrijkste vragen waarmee ik een interim manager beoordeel is: waarom ben je interim manager? Het antwoord geeft een prachtige inzicht in de persoonlijkheid van de kandidaat en is een goede voorspeller van geschiktheid.

We investeren veel tijd en energie in de leden van onze interim community. Maar hoe herkennen we de goede lieden om in de community op te nemen? Uiteraard kijken we naar kennis, ervaring, specialisme en persoonlijkheid. Maar ik stel ook graag de simpele vraag: waarom ben je interim manager geworden? Zeker bij kandidaten die nog niet lang als interim manager werken, levert dat in hele korte tijd een schat aan informatie op. Ik licht er een paar antwoorden uit.

‘Ik werd ontslagen’

Soms gevolgd door de verzuchting: ‘en vindt op mijn leeftijd nog maar eens een baan.’ Dit is een duidelijke rode vlag. Toch kijk ik uit voor vooringenomenheid. Het kan zijn dat iemand groot talent heeft voor verandermanagement en uitstekend functioneert in een interim rol. Misschien heeft hij of zij in de vaste baan altijd de meeste voldoening gehaald uit projecten. Verder onderzoek  is dus geboden, met name naar de verwachtingen en de competenties van deze persoon. Maar heel eerlijk gezegd: de kans dat dit een droomkandidaat is, is klein. Interim management is een vak waar je trots op mag zijn, geen tweede keus.

‘Dat spreekt toch vanzelf? Lekker veel verdienen’

Dit misverstand over interim management leeft aan beide zijden. Opdrachtgevers denken dat het duur is (wil je weten waarom ze ongelijk hebben, lees dit artikel). Nieuwe interim managers denken soms dat ze zo veel meer verdienen dan in loondienst. Dat is ook niet per definitie waar. Misschien lijkt het zo als je het uurtarief doorrekent, maar je moet rekening houden met parttime opdrachten, niet-declarabele uren en weken of zelfs maanden tussen opdrachten. Om nog maar te zwijgen van belasting, verzekering en pensioen waar je zelf voor betaalt. En zelfs als iemand zo wel wat meer zou verdienen, is ook dit antwoord geen pre. Geld is leuk, maar iemand die dit als reden noemt of non-verbaal dit signaal afgeeft, heeft niet de juiste spirit voor interim management.

‘Ik houd van afwisseling’

Dit klinkt al beter. Een goede interim manager krijgt energie van nieuwe situaties, van leren en van iets opbouwen. Toch is dat niet voldoende. Daarom zal ik doorvragen: ben je ook in staat om in die tijd een echte verbinding te maken met de mensen waar je mee werkt? Hoe doe je dat? Alleen een betrokken man of vrouw kan ontdekken wat er echt nodig is en dat vervolgens voor elkaar krijgen.

‘Ik weet hoe het moet’

Hier ben ik snel klaar mee. Het is een antwoord dat ik vooral zie bij jongere kandidaten met weinig ervaring en veel zelfoverschatting. In dit geval kan het gesprek binnen vijf minuten afgelopen zijn. Want misschien wel de allerbelangrijkste vaardigheid van een interim manager is luisteren en aanvoelen wat er speelt. Je komt nooit, nooit binnen met een kant-en-klare oplossing. Het is altijd maatwerk. 

‘Ik los graag dingen op voor anderen’

Hoewel ik hier blij van word, is het bij deze uitspraak belangrijk om meer te weten. Want een goede interim manager moet ook afstand kunnen houden tot zijn onderwerp. Deze persoon mag geen onderdeel worden van het probleem, maar moet zich kunnen richten op de oplossing. Je wilt ook niet dat hij of zij zichzelf onmisbaar maakt en te lang blijft omdat ‘ie zich té betrokken voelt. Dit duidt ook niet op de beste benadering van de opdracht. Uiteindelijk is een interim manager altijd een tijdelijke oplossing, maar wel een die de organisatie echt verder brengt.

‘De vrijheid en zelfstandigheid spreken me aan’

Een belangrijk pluspunt van een interim manager is autonomie en het vermogen om echt iets in gang te zetten. Maar dan moet deze persoon wel dienstbaar zijn aan de organisatie. Narcisten kunnen veel indruk maken voor een korte tijd, maar maken geen blijvend verschil, omdat ze de organisatie niet echt kunnen meenemen. Daarom is ook dit antwoord vooral een startpunt voor een verdere analyse: wie is deze persoon werkelijk en wat drijft hem of haar?

Dus: alle zintuigen op scherp

Bij de selectie van een interim manager is een scherp oor geboden en bovenal een blik die reikt tot in de ziel. Er is niet één goed antwoord. Het is de kunst om uit het gesprek de nuances te halen die een interim manager tot een goede interim manager maken. En vooral: om de persoonlijkheid te doorgronden. Is hij of zij werkelijk in staat om met de eigen competenties, kracht en behendigheid dienstbaar te zijn aan de organisatie? Welke rol speelt het ego? Een professional die zichzelf voorop zet, kan vooral bezig zijn met de eigen prestatie en stuurt misschien aan op een zo lang mogelijke duur van de inzet. Dat is niet in het belang van de opdrachtgever. Ik wil weten: zit er een bekwame, enthousiaste en integere persoon tegenover mij die het belang van de opdrachtgever voorop zal zetten?

Trots op het vak

Interim management is een prachtig vak waarvoor een unieke combinatie van persoonlijkheid en competenties nodig is. De personen waar wij graag mee werken, beschikken daarover: goed kunnen luisteren, maar ook snel de juiste conclusies kunnen vormen. Snel beginnen maar wel verbinding maken op menselijk niveau. Betrokken zijn, maar ook afstand hebben om de veranderingen objectief te kunnen begeleiden. Vol ervoor gaan maar ook afronden en overdragen als de klus geklaard is. En vooral: houden van het vak en trots zijn op blijvende verbeteringen die met en voor de opdrachtgever zijn behaald. Misschien is dat wel het eerste waar ik onbewust op let als ik heb gevraagd waarom iemand interim manager is: gaan de ogen glimmen en krijgt hij of zij een glimlach op het gezicht? Dan wordt het een goed gesprek.